Bij het aanschaffen van LED verlichting is de kleurtemperatuur een van de belangrijkste kenmerken.  De kleurtemperatuur geeft met de onderstaande schaal aan of een lamp warm, koel of wit licht geeft. Hoe lager de kleur hoe warmer de kleur, de lichtkleur in Kelvin van  een waxinelichtje is 1800 Kelvin. Een LED lamp met 3800 Kelvin heeft de halogeen kleur, maar let erop dat veel halogeen lampen warmer qua kleur worden als ze gedimd worden.

Welke kleurtemperatuur kiezen?

LED verlichting is verkrijgbaar is veel verschillende kleurtemperaturen. De meeste LED lampen worden aangeboden in de warm witte kleurtemperatuur van 2700-3200 Kelvin. De gemiddelde kleurtemperatuur in huis ligt rond de 3000 Kelvin. Daarbij ligt de gemiddelde kleurtemperatuur in kantoren rond de 5000 Kelvin. Wanneer de kleur warmer is dan kaarslicht dan wordt dit meestal als té rood ervaren. Daarentegen wordt kouder dan TL licht als ongezellig koud licht ervaren, té kil licht.

Kwestie van smaak

In kantoren wordt de heldere kleur van 5000 Kelvin veelal gebruikt, maar zal deze kleur voor thuis bij niemand in de smaak vallen. Daarbij is het vaak ook een kwestie van smaak. Sommigen willen zo dicht mogelijk bij kaarslicht komen en anderen zijn ook al tevreden met iets minder warm licht. Daarentegen wordt de heldere TL kleur van 5000 Kelvin door veel Aziatische landen als huiselijk en gezellig ervaren, terwijl in het westen juist 3000 Kelvin als huiselijk en gezellig wordt ervaren.

Is LED verlichting koud?

Bij velen is het algemene beeld over LED verlichting dat deze een koude ‘witte’ kleur heeft. Dit was jaren geleden wel het geval, maar dan spreken we over 2010 en jaren daarvoor. Tegenwoordig hebben de meeste LED lampen een warme lichtkleur, maar er zijn nog steeds heel goedkope LED lampen te koop die vaak een koude ‘witte’ kleur geven. Daarbij zijn de heel goedkope LED lampen vaak niet dimbaar en laat de kwaliteit ook te wensen over.

Biologisch ritme en LED

Mensen hebben behoefte aan een bepaalde kleurtemperatuur, maar dit is afhankelijk van het tijdstip en de bezigheden. Tot en met de voormiddag werkt men optimaal bij hogere kleurtemperaturen rond de 5000 Kelvin. Tijdens de avonduren komen mensen tot rust met een warm witte lichtkleur die overeenkomt met de kleur van een gloeilamp of halogeenlamp.
De biologische klok van mensen wordt beïnvloed door verschillende factoren, licht is daar één van.

’s Avonds wordt het stofje melatonine aangemaakt, wat ons lichaam vertelt dat het bedtijd is. Als het lichaam ’s avonds voor een langere periode aan hogere kleurtemperaturen wordt blootgesteld dan wordt de aanmaak van melatonine onderdrukt, wat er voor zorgt dat we niet moe worden. Dit effect treedt ook op als er kort voor het slapen gaan gebruik wordt gemaakt van de Ipad of telefoon met hele hoge helderheid. Het verstoren van de biologische klok zorgt voor een slechte nachtrust en daardoor meer stress en lagere productiviteit overdag.

CRI waarde van LED lampen

De term CRI staat voor ‘Color Rendering Index’ en geeft weer hoe goed de kleuren van een belicht object weergeven worden. Dus de mate waarin de belichte kleuren natuurlijk overkomen, ook wel kleurjuistheid van de lamp genoemd. De CRI waarde wordt uitgedrukt in een waarde tussen de 0 en 100. Voor alle lichtbronnen binnenshuis wordt geadviseerd om een CRI waarde van minimaal 70 à 75 te nemen. De allereerste generaties van LED met de ‘Low power LEDs’ hebben vaak een te lage CRI waarde, maar intussen zijn LED lampen zodanig verbeterd dat de norm inmiddels minimaal 70 is.

De bovenstaande afbeelding geeft goed weer hoe de CRI waarde invloed heeft op de kleurjuistheid. Daarbij is te zien dat bij een lage CRI waarde van 60 de kleuren niet helemaal helder zijn, als er een lamp wordt genomen met een hele goede CRI waarde van 85 – 90 dan komen de kleuren heel goed en helder uit.

De CRI waarde zal in de toekomst steeds blijven bewegen door de nieuwe innovaties op LED techniek. Maar een te hoge CRI waarde is per definitie ook niet goed. Nadat proefpersonen verschillende lampen te zien kregen, gaven zij aan dat de lampen met een te hoge CRI waarde niet prettig waren.

De lichtsterkte die u nodig heeft verschilt per in te richten of ingerichte ruimte. Het spreekt voor zich dat dat het nogal wat uitmaakt of we te maken hebben met een studieruimte, een showroom of een sporthal of de verlichting bij u thuis.

Werkverlichting

Voor werkverlichting wordt vaak 3000K of 4000K gebruikt. Op de ‘oude’/conventionele tl-buizen staat altijd een kleurcode aangegeven. Hieronder staat vermeld welke kleurcode bij welke kleurtemperatuur hoort:

Op andere type lampen staat niet altijd een kleurcode aangegeven. Maar vaak kunt u zelf wel zien welke kleur er momenteel in zit: warm of naturel.

Heeft u nog helemaal geen verlichting hangen en moet u nu een lichtkleur kiezen? In onderstaande tabel kunt u lezen waar klanten voornamelijk voor kiezen:

Verlichting in huis / sfeerverlichting

Verlichting voor thuis zit altijd onder de 3000K. De meest voorkomende lichtkleur is 2700K, welke vergelijkbaar is met normale halogeenverlichting en gloeilampen. Staat er bij een led lamp "warm wit" aangegeven? Dan is dit bijna altijd 2700K.

Wilt u graag een extra warme (bijna oranje) kleur, kies dan voor bijv. 2200K. Deze lichtkleur is vergelijkbaar met kaarslicht en dient vaak als sfeerverlichting.